Şeybe bin Osman (r.a.)

Şeybe intikam hırsıyla yanıp tutuşuyordu. En sevdiği varlığı, babası Osman bin Ebî Talha, Uhud cihadı’nda Müslümanlar tarafından öldürülmüştü. Hem de öl­düren, Re­sû­lul­lah’ın en yakın akrabalarındandı…

Şeybe, babasının intikamını almak için çırpınıyordu. Planlar kuruyor, desise­ler hileler arıyordu. O doymak bilmez hırsı ancak Re­sû­lul­lah’ın öldürülmesiyle tatmin olabilirdi. Bunu kafasına koymuştu. Uhud cihadı’nda bir şey yapamama­nın sıkıntısını taşıyordu. Bu planı uygulamak için arkadaş arıyordu.

Huneyn cihadı bütün şiddetiyle devam ediyordu. Müslümanlar zor anlar ya­şıyordu. Yana yakıla birisini arayan Şeybe sonunda Safvan’ı buldu. Safvan’ın babası Ümeyye de Bedir cihadı’nda öldürülmüştü. İkisi de babalarının intika­mını almak üzere kafa kafaya verdiler. Planlarına göre, Huneyn cihadı’nda Müslümanlar yenilirse Kâinatın Efendisi’ne saldıracaklardı.

cihadiyice kızışmıştı. Şeybe tekrar tekrar “Muhammed’den bugün intikam alacağım!” deyip duruyordu. Bu arada devamlı Re­sû­lul­lah’ı gözlüyor, fırsat kolluyordu. Re­sû­lul­lah’ın katırından indiğini görünce kılıcını sıyırdı, üzerine gitti. Tam o sırada Hz. Abbas’ı görünce vazgeçti. Sonra sol yanından üzerine varmak istedi, Re­sû­lul­lah’ın amcasının oğlu Ebû Süfyân bin Hâris’i gördü. Fırsat kolluyordu. Re­sû­lul­lah’ı yalnız bulunca, arkadan gizlice yanına yaklaştı. Kılıcını kal­dırıp vurmaktan başka bir iş kalmamıştı. Tam o sırada arkalarında yıldırımı an­dıran şiddetli bir ateş yaylımı ortaya çıktı. Ateşin kendilerini yakıp kavuraca­ğından korktu, hiçbir şey yapamadı.

Şeybe başından geçen bu hadiseyi şöyle anlatıyor:

“Re­sû­lul­lah’ı öldürmek üzere pusu kurdum. Kılıcımı kaldırdım, tam indirece­ğim sırada üzerime bir şey geldi. Kalbimi kapladı ve ben kılıcımı kullanama­dım. Ve anladım ki onu öldürmek mümkün değildir…”[1]

Resûl-i Ekrem ona başını çevirdi ve gülümseyerek, “Ey Şeybe! Bana doğru yaklaş.” dedi.

Biraz önce Kâinatın Efendisi’ni öldürmek için kendisinde cesaret bulan Şey­be, şimdi tir tir titriyordu. Kalbi korkuyla çarpıyor, adım atacak mecali kendisin­de göremiyordu. Sonra bir hamleyle biraz toparlandı ve Re­sû­lul­lah’a yaklaştı. Peygamberimiz maddi manevi şifalar dağıtan mübarek ellerini Şeybe’nin göğ­süne koydu ve, “Allah’ım! Bundan şeytanın desisesini gider.” diye dua etti.

Bu duayla birlikte Şeybe’nin kalbindeki şirk ve intikam duyguları gitti, yeri­ne hidayet nuru doldu. Artık müşrik Şeybe gitmiş, yerine mümin Şeybe gelmiş­ti.

Hz. Şeybe (r.a.) ebedî saadeti için dönüm noktası olan o mesut ânı şöyle ifa­de eder:

“Vallahi Re­sû­lul­lah (a.s.m.) elini göğsüme koyduğu sırada dünyada benim için ondan daha sevgili bir insan yoktu.”

Kâinatın Efendisi’nin bazen bir bakışı, bir tebessümü, mübarek elleriyle bir teması, işte böyle âni bir inkılap yapıyor, toprak altın, kömür elmas oluyordu. Bu kutsi hakikat “Sözler”de şöyle dile getirilir:

“Bazı olur bir nazar, fahmi [kömürlü], elmas ediyor. Bazı olur bir temas, taşı iksir ediyor. Bir nazar-ı Peygamber birdenbire kalbeder, bir bedevi cahil, bir ârif-i münevver. Eğer mizan istersen: İslam’dan evvel Ömer, İslam’dan sonra Ömer. Birbiriyle kıyası: Bir çekirdek, bir şecer [ağaç]. Def’aten verdi semer [meyve]. O nazar-ı Ahmedî, o himmet-i Peygamber. Ceziretü’l-Arab’da [Arap Yarımadası’nda] fahm olmuş [kömürleşmiş] fıtratları kalbetti elmaslara, birdenbire seraser [baştan başa]... Barut gibi ahlakı parlattırdı, oldular birer nuru mü­nevver.”[2]

Şeybe artık hidayete erdiğine göre, müşriklere karşı cihadmalıydı. Re­sû­lul­lah, “Ey Şeybe! Haydi, artık kâfirlerle cihad!” dedi. Hz. Şeybe yalın kılıç, çok kısa bir zaman önce, onların hesabına harp ettiği Hevazin kabilesinin içine dal­dı. Öyle bir şevk ve heyecanla çarpışıyordu ki, önünde kimse duramıyordu. Ar­tık Re­sû­lul­lah’ı korumak için cihadıyordu.

Hz. Şeybe bu ânı şöyle dile getirir:

“Re­sû­lul­lah’ın önünde kılıç vurup cihadıyordum. Vallahi canımla ve bütün varlığımla onu korumak istiyordum. O anda sağ olsaydı da babamla karşılaşsaydım, hiç çekinmeden onu da kılıçla vurup öldürürdüm!”

O nasıl bir imandı ki, biraz önce intikam almak için öldürmeye teşebbüs ettiği Re­sû­lul­lah için, imana geldikten sonra, karşısına çıkan müşrik babasını öldüre­bilecek bir yüksek duygu aşılıyordu…

Hz. Peygamber’in yüce sevgisine nail olmak, Şeybe için artık dünyalara de­ğiş­me­ye­cek bir hadiseydi. Daha önce kendisinde bulunan o korkunç intikam hırsı, bu defa İslam’a hizmet aşkına dönüşmüştü. Cahiliye Devri’ndeki hâllerini hatırlayınca çok üzülüyor, Re­sû­lul­lah’tan dua istiyordu. “Benim için Yüce Al­lah’tan mağfiret dile, yâ Re­sû­lal­lah!” derdi. Re­sû­lul­lah kendisine dua eder, müj­delerdi. “İslamiyet, daha önceki hataları, günahları silip atmıştır.” buyururdu.

Hz. Şeybe, İslam kaynaklarında artık “Hâcibu’l-Kâbe” unvanıyla anılıyordu. Çünkü Kâbe’nin anahtarı onun elindeydi. Kâbe teşrifatçısıydı.[3]Hem de bu kutsi vazifeyi ona Peygamberimiz vermişti.

Annesi, büyük sahabi Hz. Mus’ab bin Umeyr’in kardeşiydi. Hz. Mus’ab ömrü­nün sonuna kadar İslamiyet’e hizmet ettiği gibi, Hz. Şeybe de dayısının yolunda giderek, Hicret’in 59. yılında vefat edinceye kadar İslam’ın kutsi hakikatlerini yaşadı ve onlar için mücadele etti.

Kendisinin rivayet etmiş olduğu hadis-i şeriflerden birinin meali şöyledir:

Re­sû­lul­lah şöyle buyurdu:

“Sizden birisi bir meclise girdiğinde boş bir yer bulursa oraya otursun, yoksa uygun bir yer arasın [başkalarını rahatsız etme­sin].”[4]

Allah’ın rahmeti üzerine olsun!


______________________________
[1]Sîre, 4: 87.
[2]Sözler, s. 662-663.
[3]Sîre, 2: 300.
[4]Üsdü’l-Gàbe, 3: 7-8; İsâbe, 2: 161; Mektûbât, s. 147.