Sehl bin Sa’d (r.a.)

Peygamberimiz Medine’ye hicret ettiğinde, onu karşılayan çocuklardan biri de Hz. Sehl’di. O sırada beş yaşında bulunuyordu. Babası Sa’d bin Mâlik (r.a.) Hicret’ten önce Müslüman olduğu için, Hz. Sehl, Müslüman bir ailede yetişmişti. Asıl ismi “Hanza” iken Peygamberimiz tarafından “Sehl” olarak değiştirildi.

Hz. Sehl, yaşı küçük olduğundan Peygamberimizle birlikte hiçbir cihada ka­tı­la­ma­dı. Fakat Hendek cihadı öncesinde toprak taşıyarak hendek kazılmasın­da yardımcı oldu. Bununla ilgili bir hatırasını şöyle anlatır:

“Hendek kazılırken hep Peygamberimizle beraberdim. Onlar hendek kazı­yor, biz küçükler de toprak taşıyorduk. Re­sû­lul­lah’ın şöyle dua ettiğini işittim: ‘Yâ Rab! Bütün hayat ahiret hayatıdır. Muhacir ve Ensar’ı affına nail eyle!’”

Sehl (r.a.) çok zeki birisiydi. Devamlı Peygamberimizin yanında bulunur, ona hizmet ederdi. Ondan duyduklarını ve gördüklerini hafızasında tutabilmek için gayret gösterirdi. Re­sû­lul­lah’ın vefatına kadar 10 yıl bu hâl üzere devam etti. Birçok hadiseye bizzat şahit oldu. Bunlardan birini şöyle anlatır:

Bir kadın, Re­sû­lul­lah’a gelerek, yanında getirdiği elbiseyi ona uzattı, “Yâ Re­sû­lal­lah, bunu sizin için kendi elimle dokudum. Lütfen kabul ediniz!” dedi. Pey­gamberi­mi­zin de böyle bir şeye ihtiyacı vardı. Aldı ve giydi. Biraz sonra sahabilerden biri, Re­sû­lul­lah’ın üzerindekini görünce, “Yâ Re­sû­lal­lah, bu ne güzel­miş! Bunu bana hediye edin!” dedi. Peygamberimiz hemen çıkardı ve onu sahabisine verdi. Orada bulunanlar o zata sitem ettiler: “İyi etmedin. Re­sû­lul­lah’ın böyle bir şeye ihtiyacı vardı. Bilmez misin ki, Re­sû­lul­lah kendisinden bir şey isteyenleri reddetmez?” Bunun üzerine o sahabi de şöyle dedi:

“Bunu ben giy­mek için istemedim, öldüğümde kefenim olması için istedim!”

Nitekim öyle oldu. Bu zat onunla kefenlendi.

10 yıl Re­sû­lul­lah’tan ayrılmayan, onun vefatından sonra da meşhur sahabilerden ilim tahsil eden Hz. Sehl, bereketli bir ömür sürdü. Bütün hayatını İslamiyet’e hizmetle geçirdi. Birçok talebe yetiştirdi. Hicret’in 91. yılında 96 yaşındayken Medine’de vefat etti. O tarihte hemen hemen hiçbir sahabi hayatta kalma­mıştı.[1]

91 yıl İslam tarihinin mühim bir devrini yakından gören Hz. Sehl, 188 hadis rivayet etti. Bunlardan birkaçının meali şöyledir:

“Dikkat ve temkinle yavaş hareket etmek Allah’tan, acelecilik ise şeytandan­dır.”[2]

“Eğer [ahirete nispeten] dünyanın Cenâb-ı Hak yanında bir sinek kanadı ka­dar değeri olsaydı, kâfire ondan bir yudum su bile içirmezdi.”[3]

“Allah’ın senin vasıtanla bir kişiyi hidayete erdirmesi, senin için [en kıymetli mal olan] kırmızı develeri sadaka vermekten daha hayırlıdır.”[4]


______________________________________
[1]Üsdü’l-Gàbe, 2: 367; Tabakât, 3: 624-625; İsâbe, 2: 88; İstiâb, 2: 95; Müsned, 5: 332-333.
[2]Tirmizî, Birr: 66.
[3]Tirmizî, Zühd: 13; İbni Mâce, Zühd: 3.
[4]Buhârî, Cihad: 103.