29 Nisan 2017 Cumartesi

Ubeyde bin Hâris (r.a.)


Ubeyde (r.a.) ilk Müslümanlardandır: Bedir’de şehit oldu.

Yıllar sonra Re­sû­lul­lah kabrinin yanından geçerken şöyle buyur­muştur: “Hissettiğiniz bu güzel koku, onun kabrin­den yayılmaktadır.”

Ubeyde (r.a.), İslamiyet’in ilk yıllarında Müslüman oldu, karşılaştığı bütün güçlükle­­re sabretti. Hicret emri çıktığında da yurdunu yuvasını bırakarak Medine’ye hicret etti.

Bedir cihadı’na iştirak eden bu bahtiyar mücahidin bütün arzusu “şehit ol­mak”tı. İki ordu karşılaştığında, müşriklerden Utbe, Şeybe ve Velid meydana çıkarak çarpışacak yiğit istediler. Karşılarına Ensar’dan üç kişi çıktı. Fakat onlar, “Biz sizi istemiyoruz. Abdülmuttâliboğullarından amcalarımızın oğullarıyla çarpışmak istiyoruz!” diyerek onları reddettiler.

Bunun üzerine Peygamberimiz, “Kalk yâ Ubeyde! Kalk yâ Hamza! Kalk yâ Ali!” buyurdu.

Bu üç yiğit hemen meydana fırladı. Müşrikler onları karşılarında görünce sevindiler. “Evet, siz bizim dengimizsiniz.” dediler ve kıyasıya cenge tutuştu­lar. Hz. Hamza Şey­­be’yi, Hz. Ali de Velid’i bir anda tepeledi. Ubeyde (r.a.) ile Utbe ise birbirlerini ayak­ta duramayacak şekilde yaraladılar. Hz. Hamza ve Hz. Ali hemen Ubeyde’nin yardı­­mına koştular ve Utbe’yi öldürdüler. Ubeyde’yi de (r.a.) kucaklayarak saflarına taşıdılar.

Ubeyde (r.a.) Re­sû­lul­lah’a, “Yâ Re­sû­lal­lah, ben şehit değil miyim?” diye sordu.

Peygamberimiz, “Evet, şehitsin.” buyurdu.

Buna çok sevinen Hz. Ubeyde, “Ebû Tâlib sağ olsaydı, söylediği söze, kendisinden ziyade, benim layık olduğumu anlardı.” dedi. Sonra da Ebû Tâlib’in şu beytini okudu:

“Biz, onun çevresinde çoluğumuzu çocuğumuzu unutturacak derecede çar­pışıp yerlere serilmedikçe, onu size teslim edeceğimizi mi sanıyorsunuz?!”

Hz. Ubeyde böylece, Re­sû­lul­lah’a bir zarar gelmemesi için hayatını feda et­miş, şehit­­lik makamını kazanmıştı. O sırada 63 yaşında bulunuyordu. Safrâ mevkiine defnedildi.

Yıllar sonra Peygamberimiz Ashâbıyla Safrâ mevkiinden geçiyordu. Biri, “Yâ Re­sû­lal­lah, güzel bir koku duyuyorum, acaba nedir?” diye sordu.

Peygamberimiz (a.s.m.), “Burada Ebû Muâviye’nin [Ubeyde bin Hâris] kabri vardır. Bu, onun kabrinden yayılan kokudur.” buyurdu.[1]

Allah ondan razı olsun!


________________________________________
[1]Tabakât, 2: 17; 3: 50-52; İstiâb, 2: 444-445.

27 Nisan 2017 Perşembe

HZ. UKBE İBNİ ÂMİR EL-CUHENÎ (r.anh)



Ukbe İbni Âmir el-Cuhenî radıyallahu anh Kur'an-ı Kerim'i güzel okuyan bir Kur'an hâfızı... Gecenin seher vakitlerinde kalkıp Mevlâ ile konuşurcasına huşû ile Kur'an tilâvet eden bir âşık... Kendi el yazması Kur'an'ı bulunan bir ilim eri... 

O, Rasûl-i Ekrem sallallahu aleyhi ve sellem efendimizin Medine-i Münevvere'ye hicretinden sonra islâm'la şereflendi. Müslüman oluşunu kendisi şöyle anlatıyor:
"İnsanlardan uzak, çöllerde küçük sürülerimin peşinde hayatımı geçiriyordum. Mekke'de yeni dinin ve son Peygamberin geldiğini daha sonra Medine'ye hicret edeceğini duydum. Kısa bir zaman sonra da Medine'ye teşrif ettiği müjdesini aldım. Bütün Medine'li müslümanların sevinç haberleri geliyordu. Ben de sürülerimi bırakıp Medine'ye koştum. Huzuruna vardım ve: "Ya Rasûlallah! Ben size bey'at edeceğim" dedim. Sevgili Peygamberimiz: "Sen kimsin?" dedi. Ben de: "Ukbe İbni Âmir el-Cuhenî'yim" dedim. Bana: "Sence hangisi daha iyi. Bedevi bey'ati mi, yoksa hicret bey'ati mi?" dedi. Ben de: "Hicret bey'ati yapmak istiyorum." Yani, Medine'de kalmak üzere bey'at ediyorum dedim. Muhacirlerle beraber yanında bir gece kaldım. Ertesi gün küçük sürümün yanına döndüm." 

Ukbe (r.a)'ın gönlüne islâm ışığı girmişti, fakat o sevgiliden ayrı kalışı yeni gelen vahiyleri duyamaması ona çok zor geliyordu. Kendi ifadesiyle şöyle bir çare bulmuştu: "Biz oniki arkadaştık. Sürülerimizi otlatmak için Medine'den uzakta kalıyorduk. Arkadaşlarla aramızda : "Biz de hiç iş yok. Yeni gelen vahyi öğrenmek ve Rasûlullah (s.a)'ın sohbetinde bulunmak için hergün birimiz Medine'ye gitse, sürüsüne burada kalanlar baksa diye anlaştık. Ben sürüleri bırakmaktan korkuyordum. Siz gidin ben sürünüze bakayım. Geldiğinizde, dinlediklerinizi ve öğrendiklerinizi sizden alırım" dedim. Bir müddet böyle nöbetleşe devam ettik. Sonra o sevgilinin yüzünü görememek, huzurunda bulunamamak canıma tak etti ve kendi kendime:
"Yazıklar olsun sana! Sen bu sürüler yüzünden mi Rasûlullah (s.a)'ın sohbetinde bulunmayı terk ediyorsun. Gelen vahyi direk onun ağzından duymak, aracısız, ondan almaktan bu sürüler mi seni alıkoyuyor?" dedim. Gafletten uyanarak kendime geldim ve koyunlarımı bırakıp Rasûlullah (s.a)'ın yakınında bulunmak için Medine'ye hicret ettim. Mescid'de yatıp kalktım."
Ukbe (r.a) gölge gibi Rasûlullah (s.a) efendimizi takip etmeğe başladı. Yolculukda hayvanının yularını tuttu. Ona hizmeti zevk haline getirdi. Efendimiz de Ukbe'yi çoğu kere terkisine alırdı. Bu sebebten ona Rasulullah'ın redifi diye isim verildi. Kendisi şöyle anlatıyor. 

Birgün Rasulullah (s.a) efendimiz bana : "Ukbe! Sana, şimdiye kadar benzeri görülmeyen iki sûreyi öğreteyim mi?" dedi. Ben de: "Evet Ya Rasûlallah! " dedim. Bunun üzerine iki Cihan Güneşi efendimiz bana "felâk ve Nas" sûrelerini okudu. Namaz vakti girince imam oldu ve o iki sûreyle namazı kıldırdı. Daha sonra: "Ey Ukbe! Yatarken bu sûreleri daima oku!" buyurdu. 

Ukbe (r.a) Allah'ın sevgilisine yakın olmanın ve ona hizmet etmenin bereketini, hayatında gördü. Kur'an, hadis, fıkıh ve ferâiz ilminde güzide şahsiyet oldu. Ashab arasında ilim ve cihad eri olarak anıldı.
O, Kur'an okumak ve öğretmekten büyük zevk alırdı. Birgün Resûl-i Ekrem (s.a) efendimizden: "Ya Rasûlallah! Hûd ve Yusuf sûrelerini bana okur musunuz?" diye ricada bulundu. Efendimiz okudu Ukbe dinledi. Daha sonra öğrendiği şekilde etrafına okudu ve öğretti. 

O, Kur'an-ı Kerim'i çok güzel okurdu. Sahabe onun tane tane okuyuşunu dinler, kalpleri ürperirdi. Bilhassa geceleri ortalık sakinleşince yüksek sesle, Mevlasıyla konuşurcasına âyetleri tefekkür ederek hûşû ile okur gözleri yaşlarla dolardı. 

Hz. Ömer (r.a) onu birgün çağırıp şöyle dedi "Ey Ukbe! Bana biraz Kur'an oku!" O da: "Hay, hay, Ey emîru'l-mü'minin" dedi ve bir miktar Kur'an okudu. Ukbe (r.a)'ın tatlı tatlı okuyuşunu hûşû ile dinleyen Hz. Ömer (r.a) gözyaşlarını tutamadı ve sakalını ıslatıncaya kadar ağladı.
Evet!.. Kur'an böyle bir kitaptır. Onu huşû ile dinlemek kalbleri ürpertir... Gönülleri yumuşatır. Gözyaşlarını akıtır... Çünkü kâmil mü'minlerin gıdasıdır Kur'an... Allah'ım!.. Bizlere de o yüce kitabın derinliklerine dalabilmeyi, onu okumak okutmak ve dinlemeyi zevk haline getirebilmeyi nasib et!..
Ukbe (r.a) kendi elleriyle yazdığı bir Kur'an bıraktı. Yakın zamana kadar Mısır'da kendi adıyla bilinen cami'de muhafaza edildi. Fakat kaybolan kültür hazinelerimiz arasında maalesef o da kayıplara karışıp gitti. 

O, Hz. Ömer (r.a) devrinde Şam'ın fethinde bulundu. Büyük kahramanlıklar gösterdi. Komutan Ebu Ubeyde (r.a) halifeye müjdeyi ulaştırmak üzere onu gönderdi. Muaviye devrinde Mısır'da valilik yaptı. Onun emriyle Rodos adasının fethi için gönderilen orduya kumandan oldu. 

Ukbe (r.a) askeri bilgileri öğrenmekten zevk alırdı. Kendisi de mükemmel ok atardı. Halkı da bu işe teşvik ederdi. Bir defasında Hz. Halid İbni Velid (r.a)'a Resûl-i Ekrem (s.a) Efendimizin: "Cenab-ı Hak bir ok için üç kişiye cennet nasib edecektir" hadisini hatırlatmıştı. Bunun için ok atmak hususunda büyük gayret sarfederdi. 

İlim ve cihada çok önem veren Ukbe (r.a) 55 hadis-i şerif rivayet etmiş ve 58. hicri senede Mısır'da vefat ettiği bildirilmiştir. Cenab-ı Hak'tan şefaatlerini niyaz ederiz. Amin.

22 Nisan 2017 Cumartesi

Ulbe bin Zeyd (r.a.)


Hicret’in 9. yılıydı... Rumlar Müslümanları tamamen ortadan kaldırmak için 40 bin kişilik bir ordu hazırlamışlardı. Peygamberimiz bunu haber alınca hemen hazırlığa başladı.

Hava çok sıcaktı. Hasat mevsimiydi. Üstelik kıtlık da vardı. Böyle iken bir­kaç kişi hariç bütün Müslümanlar bu orduya iştirak ettiler. Ellerinden gelen maddi manevi desteği yapmaktan geri durmadılar.

Katılmayanlardan bir kısmı vardı ki, bunların hiçbir mazereti yoktu. Fakat bazıları bu orduya sırf maddi imkânsızlıkları sebebiyle iştirak edememişlerdi. İşte Tebük Seferi’nden bu sebeple geri kalanlardan biri de Ulbe bin Zeyd’di (r.a.).

Hz. Ulbe fakirdi. Yol azığı ve binek temin edememişti. Fakat bu sefere katıl­maya can atıyordu. Kendisi gibi olan arkadaşlarıyla Re­sû­lul­lah’ın (a.s.m.) huzu­runa çıktı. Üzgündü, gözü yaşlıydı. Re­sû­lul­lah’tan kendisine binek temin etmesi ricasında bulundu. Peygamberimiz, “Sizi bindirecek bir şey bulamıyorum.” de­yince gözyaşları içerisinde geri döndü. Biraz sonra da bu durumda olanları ra­hatlatan şu âyet-i kerime nazil oldu:

“Şu kimseler üzerine de cihada katılmadıkları için bir günah yoktur ki, sana her gelişlerinde ‘Sizi bindirecek bir şey bulamadım.’ derdin. Onlar da cihad için harcayacak bir şey bulamamanın üzüntüsüyle gözleri yaşla dolu olarak döner­lerdi.”[1]

Hz. Ulbe, o gece uyuyamadı. Kalktı, bir müddet namaz kıldıktan sonra şöyle dua etti:

“Allah’ım, cihadı emrettin, bizi ona teşvik ettin. Ama ne bende, ne de Resûlünde beni cihada hazırlayacak imkân yoktur. Allah’ım, ben de sadaka ola­rak, malıma, canıma, şeref ve haysiyetime tecavüz eden bütün Müslümanları af­fediyorum.”

Ertesi sabah Peygamberimiz, “Bu gece herkesi affeden kimse ayağa kalksın.” buyurdu. Kimse kalkmadı. Re­sû­lul­lah (a.s.m.) sözünü tekrarladı. Bu defa Hz. Ulbe kalktı ve “Benim yâ Re­sû­lal­lah.” dedi. Peygamberimiz onu müjdeleyerek şöyle buyurdu:

“Seni müjdelerim! Allah’a yemin ederim ki, yaptığın bu bağış, kabul edilen sa­dakalar arasına kaydedilmiştir.”[2]

Hz. Ulbe bu müjdeye çok sevindi. Böylece hâlis niyetinin mükâfatını gör­müştü…


_______________________________________
[1]Tevbe Sûresi, 92.
[2]İsâbe, 2: 500; Üsdü’l-Gàbe, 4: 10; el-Bidâye, 5: 5.

17 Nisan 2017 Pazartesi

Umeyr bin Ebî Vakkas (r.a.)




Umeyr, Sa’d bin Ebî Vakkas’ın kardeşiydi. Hz. Sa’d’dan sonra, 13-14 yaşlarında çocuk iken Müslüman oldu. Annesinin bütün zorlamalarına rağmen hak yolda sebat eden Hz. Umeyr, daha sonra Medine’ye hicret etmişti.

Müşriklerle yapılan ilk cihadolan Bedir’e katılmaya can atıyordu. O sırada 16 yaşındaydı. Re­sû­lul­lah’ın (a.s.m.), yaşı küçük olanları geri çevirdiğini görünce, kendisini de geri döndüreceğinden endişeliydi. Saklanmaya çalıştı. Fakat Pey­gamberimiz kendisini gördü. Geri dönmesini istedi. Umeyr, “Belki Allah bana şehitlik nasip eder!” diye düşünüyordu. Geri dönme isteğini duyunca ağlamaya başladı. Onun bu yaşta müşriklerle cihadmaya karşı gösterdiği arzu, Re­sû­lul­lah’ı duygulandırdı ve cihada katılması için müsaade etti.

cihadbaşlar başlamaz Hz. Umeyr kahramanca hücuma geçti. Müşriklerin arasına daldı. Onlara kan kusturuyordu. Bir müddet sonra aldığı yaralar şehadet şerbetini içmesine ve cennete uçmasına vesile oldu. Böylece küçük yaşta “Bedir şehitleri” arasına katıldı.

Allah ondan razı olsun!

2 Nisan 2017 Pazar

Umeyr bin Humam (r.a.)


Mekkeli müşrikler, İslam nurunu söndürmek için ellerinden gelen her şeyi ya­pıyorlardı. Re­sû­lul­lah (a.s.m.) ve müminlerin Mekke’de dinlerini rahatça yaşa­malarına müsaade etmemişler, Medine’deki hayatlarına bile mâni olmaya çalı­şıyorlardı. “İslam’ı yok etmek” emelindeydiler.

O nuru Allah yakmıştı. O ağacın kökü tâ derinlere kadar kök salmıştı. Onun uğrunda malından, canından, her şeyinden vazgeçebilecek fedailer vardı. Bun­lar bulunduğu müddetçe düşman ne yapabilecekti?

Bin kişi civarındaki kuvvetleriyle Bedir Kuyusu civarına kadar gelmişlerdi, ama karşılarında gözünü budaktan esirgemeyen Allah’ın arslanlarını bulmuş­lardı. Gerçi bu mücahitlerin sayıları azdı, ama onların sayılarından çok çok kuv­vetli imanları vardı. Ölüme gülerek giden, inandıkları dava uğruna sadece mal­larını değil, en çok sevdikleri canlarını dahi esirgemeden verebilen insanlara ne yapılabilirdi? Müminler çelikten bir kale hâlinde imansız güruhun karşısına dikilivermişlerdi. Re­sû­lul­lah (a.s.m.) kesin talimatı veriyordu: “Hiçbiriniz emretmediğim müddetçe bir şey yapmasın.” Sahabiler can kulağıyla Re­sû­lul­lah’ı dinliyordu. Hareketleriyle emirlerine amade olduklarını gösteriyordu. Müşrikler ise iyice yaklaşmışlardı. Re­sû­lul­lah ikinci talimatını verdi: “Yer ve gökler genişliğinde olan cenneti kazanmak için hazırlanın!”

Düşmanın elinde böylesine bir kazanç imkânı yoktu. Tatlı hayatlarını göz göre göre ölü­me atmak da akıl kârı değildi. Ama mümin için, kâfirin korkup ürper­diği ölüm, ebe­dî saadetin başlangıcıydı. Hele bu yolda ölüm, ölmek değil, ger­çek manada dirilmekti. Böylesine bir fırsat kaçırılır mıydı?

Allah Resûlü’nün ruhlara can katan, kalpleri heyecanlandıran bu sözlerini duyduktan sonra daha beklenir miydi? Bunun ötesinde yer ve gökler genişliğin­de cennet vardı.

Ensar’dan birisi derhâl ileri atıldı. İşte bu, Umeyr bin Humam’dı. Duydukları kalbinde heyecan dalgaları uyandırmıştı. Hayal mi görüyordu, yoksa yanlış mı duymuştu?

Resûllullah’a yaklaştı, bir daha sordu:

“Genişliği yer ve gökler kadar olan cennet mi dediniz, yâ Re­sû­lal­lah?”

“Evet.”

Gönlü rahatlamıştı. Demek duydukları gerçekti, hayal değildi.

“Ne iyi şey!” dedi.

Re­sû­lul­lah niçin böyle söylediğini sorunca da:

“Vallahi yâ Re­sû­lal­lah! Başka bir şey için değil, cennetlik olmayı arzuladığım için böyle söyledim.”

Re­sû­lul­lah, “Zaten sen cennetliksin.” buyurdu.

Umeyr’in elinde hurmalar vardı. Onlarla ayaküzeri karnını doyuracak, açlı­ğını giderecekti. Fakat bu sözleri duymasıyla okunu mahfazasından çıkarması bir oldu. Ağzından şu cümleler duyuldu:

“Eğer bu hurmaları yiyip bitirinceye kadar yaşarsam, geç kalmış olurum!”

Daha sözlerini bitirmeden hurmaları yere fırlattı. Beklemeye zamanı yoktu. Allah için vuruşmalı, birkaç kâfiri tepelemeli, sonunda da muradı olan cennete girmeliydi. Üstelik Re­sû­lul­lah da onu müjdelemişti.

Çok geçmemişti ki Umeyr’in şehit olduğu görüldü. Ebedî hayatına Bedir’i bir köprü yapmış, Bedir kahramanları arasında yerini almış, hak dava uğruna feda­kârlığın en güzel bir örneğini verip arzuladığı âleme uçmuştu.[1]


___________________________________
[1]Tabakât, 3: 565.